Na een heerlijke kerstvakantie in Zwitserland (4-Vallées) ben ik weer terug in een koud Nederland met enkele dagen vorst. Het is weer goed om thuis te zijn en me te richten op het komende jaar. Snel weer aan de bak voor het reguliere advieswerk en de eerste uitnodigingen voor proeverijen en wijnschrijven komen binnen (mede dankzij Anne Wies). 

Veel sneeuw en zon gehad in de afgelopen twee weken. Zelfs op oudejaarsavond op de hoogte van 2000m een behoorlijke sneeuwbui gehad waarbij de ijskristallen op middernacht veelkleurig werden verlicht door het vuurwerk. Een bijzonder fenomeen onder het genot van Zwitsers bubbeltje van petit arvine. We komen regelmatig in december in dit gebied dat over het algemeen zeer sneeuwzeker is met een intens winterzonnetje. Het is het grootste skigebied van Zwitserland met zo’n 410 km en gaat tot een hoogte van 3300m (Mont Fort). Niet geheel wonderlijk dat deze zonnige regio of beter gezegd de Rhône vallei een uitstekend wijngebied is. De druiven staan op rotsige zuidhellingen tussen 450 tot 800 meter hoogte en sommige nog hoger op 1100 meter zoals bij Visperterminen. Het aantal zonnedagen ligt in deze regio rond de 300 en met 5.000 ha aan wijngaarden neemt Wallis de eerste plaats in van de wijnproductie gevolgd door Vaud (3.800 ha). Het totale wijnareaal van Zwitserland is 14.500 ha en het kent zo’n 200 autochtone druivenrassen. 

De markt vooral intern gericht. Een kleine 2% is bestemd voor de export en de wijnen zijn behoorlijk duur vanwege de hoge productiekosten en het hoge prijsniveau van het Alpenland. De wijnbouw is zeer arbeidsintensief vanwege de rotsige grond en steile hellingen waarvan een aantal horizontaal zijn uitgehouwen en begrensd door muren. Sommige zijn echt bijzonder knappe bouwwerken zoals bv. Clos de Cochetta van Maison de Gilliard en is meer dan een bezoek waard. Je zit regelmatig monorailsen op de steile wijnterrassen die de druiven naar beneden brengen en de wijnbouwers/plukkers omhoog brengen. 

Vorig jaar daar nog een bekende wijn connaisseur ontmoet waarvan we een aantal topwijnen kregen om thuis te proeven. Een connaisseur is een soort makelaar in druiven en moist die vraag en aanbod bij elkaar brengt en contact heeft met alle wijnboeren en producenten. Zijn vader deed dit al van jongs af aan en had de bijzondere gave van een goede neus en kennis om excellente wijnen te onderscheiden. 

Wat de Gruner Veltliner voor Oostenrijk betekent is de Fendant voor Zwitserland. De Fendant of bekend als perlan, chasselas, gutedel of dorin is dé witte wijn voor een kaasfondue of een terraswijn in de sneeuw en de zon. Gevold door de müller thurgau, petit arvine en johannisberg (sylvaner, gros rhin). Voor rood is dat de pinot noir, merlot en gamay.

Zwitserland is geen goedkoop land maar in verhouding vallen de wijnprijzen in het land mee. In het buitenland is dat een ander verhaal omdat het geen EU-land is en de wijnbouw arbeidsintensief is en veel versnippering kent. Kleine tot middelgrote wijnboeren verkopen hun druiven aan grote producenten of coöperaties die het verwerken. Buitenlandse druiven of most mogen niet meer gebruikt worden voor Zwitserse wijnen (bv. uit Italië, Frankrijk). Voorheen was dat wel het geval en vele malen goedkoper. 

Zwitserse wijnen zijn wat onbekend bij het grote publiek maar zeker niet onbemind! We hebben een aantal wijnen gekregen van wijn courtier Jacques Spahni (Sion) die zoals eerder gezegd handelt in de aankoop en verkoop van druiven, druivenmost en wijnen. Tegenwoordig doen hij dat met een digitaal platform die zijn zoon beheerd. 

Geproefde witte wijnen: 
•           Tresors de Famille Maison Gilliard (petite arvine) 
•           Johannisberg (silvaner) Mont d’or van de oudste wijngaard in Wallis 
•           Merle des Roches Vin Doux (ermitage) eveneens van Mont d’or 
Geproefde rode wijnen:
•           Lux Vina Clos de Pachje 2019 (pinot noir) van Domaine Chevaliers
•           Velours d’automne (humagne rouge) 2021
•           Domaine des Grands Murs 2018 van Maison Gilliard 

Bijzondere wijnen die zeer goed in de smaak vallen. Over het algemeen kennen we uit Zwitserland de Fendant (Chasselas) van de wintersport en de fondue maar deze rode Lux Vina en Grands Murs zijn intens, complex met een knappe balans tussen het fruit, zuren en tannines met lange afdronk. 
De Grand Murs is een spannende combinatie van de gamaret (kruising gamay en rechsteiner), diolinoir en merlot. (Kost wel een kleine 89 Chf alleen al in Zwitserland maar is zeer de moeite waard!). 

Bij een aantal restaurants hebben we ook een paar goede wijnen voorgezet gekregen ook niet Zwitserse wijnen. De Zwitsers zijn echte wijndrinkers en mogen trots zijn  op hun land maar zeker ook op de wijnen die er gemaakt worden!